Παλαιοχώρι

Κάθε φορά που θα γίνεται κόκκινο το κουμπί του κάθε χωριού και θα είναι έτοιμο για περιήγηση! Πατήστε το και καλό σας ταξίδι…

ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙ

Καλώς ήρθατε στο Δήμο Αριστοτέλη και τα 17 χωριά του με πολλούς οικισμούς κι εδώ. Καταλαμβάνει τη μεγαλύτερη έκταση του Νομού, αφού ανήκει και ο μεγαλύτερος ορεινός όγκος εδώ, 739,87 τ. χλμ., και πληθυσμός 18.924 κάτοικοι, με έδρα του Δήμου την Ιερισσό. Την ονομασία του φυσικά την οφείλει στον μεγάλο δάσκαλο Αριστοτέλη, που γενέτειρά του είναι τα αρχαία Στάγειρα.

+30
°
C
+32°
+20°
Palaiochori
Sunday, 23
See 7-Day Forecast

Σε ηλικία 22 χρονών ο Ζορμπάς, ο Γιώργος Ζορμπάς, έρχεται να βιοποριστεί στην Στρατονίκη, στα μεταλλεία του Μαντέμ Λάκκου!

Ήρθε για λίγο, αλλά ερωτεύτηκε την ανήλικη κόρη του αρχιεργάτη του και αφού την άφησε έγκυο, την «έκλεψε», ως άλλη ωραία Ελένη και κατέφυγε στο κοντινό Παλαιοχώρι, όπου πιάνει δουλειά ως σιδεράς.

Με την Ελένη έκανε 10 παιδιά (ενός το όνομα Αλέξης, που ίσως αυτό χρησιμοποίησε αργότερα ο Καζαντζάκης για το όνομα του ήρωά του).

Η γυναίκα του πεθαίνει νεότατη, ο Ζορμπάς μένει άνεργος, αφού κλείνει το μεταλλείο, όπου είχε πάρει κάποια στιγμή τη θέση του πεθερού του και αποφασίζει να γίνει μοναχός στο Άγιον Όρος!

Αντί γι’ αυτό έγινε επιχειρηματίας, γιατί εκεί γνωρίζεται με τον Καζαντζάκη, ο οποίος βρισκόταν εκεί συμμετέχοντας σε επιχειρηματικές δραστηριότητες και τη συνέχεια την γνωρίζουμε όλοι όσοι έχουμε διαβάσει το αριστούργημα του Ν. Καζαντζάκη: «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά»

Σε αναζήτηση για το σπίτι του Γιώργη Ζορμπά, όπου έζησε με την οικογένειά του το 1/3 της ζωής του μας οδήγησαν τα βήματά μας. Το σπίτι αυτό οι κληρονόμοι του το δώρισαν και αποτελεί φιλοδοξία τόσο του δήμου Αριστοτέλη όσο και των κατοίκων του χωριού να γίνει Μουσείο επισκέψιμο, πριν καταστραφεί ολοσχερώς από τη φθορά του χρόνου…

Το σπίτι του Ζορμπά

Έχουμε αφήσει το αυτοκίνητό μας στην πλατεία και παίρνουμε το απέναντι ανηφορικό σοκάκι. Ο γλυκύτατος παππούλης, που κατέβαινε για το απογευματινό του καφεδάκι, μας έδειξε με το μπαστουνάκι του το δρόμο για το σπίτι.

Στο τέλος της ανηφορίτσας οι τρεις γειτόνισσες απολαμβάνουν τα καφεδάκια τους «σομπορεύοντας» και με χαρά συναινούν να τις απαθανατίσουμε με το φακό μας! 

Το στενό στοκάκι δεν είναι το μόνο που αποτελεί ιστορικό ιστό! Το Παλαιοχώρι, όπως μαρτυρεί και το όνομά του είναι παλιό παλιό χωριό, όπως επίσης είναι κι ένα ολοζώντανο χωριό, παρότι η Ευαγγελία, που διατηρεί πιο κάτω ένα μικρό κρεοπωλείο μιας άλλης εποχής, μας ομολογεί ότι κάποτε το χωριό λεγόταν μικρό Παρίσι κι έσφυζε από ζωή!

Πολλές φορές έχω επισκεφτεί το χωριό αυτό στο παρελθόν, όμως δεν το είχα περπατήσει, όπως του έπρεπε…

Δρομάκια στενά, πλακόστρωτα καλντερίμια, αυλίτσες λουλουδάτες και γειτονιές ευωδιαστές. Πιο κάτω, πηγαίνοντας για την κεντρική εκκλησία (εννοείται ότι έχετε αφήσει το όχημά σας στην πλατεία και είστε ποδαράτοι, οι ανηφόρες να μην σας τρομάζουν) έχετε πολλά να δείτε, ν’ ακούσετε, να μυρίσετε…

 …δύο γυναίκες κάνουν απογευματινό κους κους από τα μπαλκονάκια τους, αφού ούτε ένα μέτρο δεν τα χωρίζει. Τα σπίτια τόσο κοντά το ένα στο άλλο, το ίδιο και οι άνθρωποι εδώ… Το σκηνικό πραγματικά κινηματογραφικό!

 …λίγο πριν φτάσουμε στην εκκλησία μας τράβηξαν την προσοχή τα πολύ μικρά ματσάκια μ’ έναν επίσης μικροσκοπικό ανθό, που στέγνωναν κρεμασμένα στο σκοινί ενός μπαλκονιού! «Λέγονται βούζι κι είναι γιατρικό πρώτο για το βήχα» μας εξηγεί μια κυρία που περνούσε από το στενάκι για να πάει στο σπίτι της…   

Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών

1864 οι γύρω οικισμοί μαστίζονται από φοβερές επιδημίες και είναι η περίοδος που οι κάτοικοι μεταφέρονται όλοι στη σημερινή τοποθεσία.

Οι γέροντες από το Άγιον Όρος βγάζουν πολλές φορές την Αγία Ζώνη για να περιοδεύσει στο χωριό προς ίαση των νοσούντων και για να σταματήσει το θανατικό!

Το 1871 η Μονή Ξηροποτάμου ενισχύει οικονομικά τη δημιουργία σχολείου και το 1899 θεμελιώνεται ο Ιερός Ναός, σε ρυθμό τρίκλιτης βασιλικής.

Πολλά τα ιερά κειμήλια με τις εικόνες της Παναγίας της Γοργοεπηκόου (πιστό – μοναδικό – αντίγραφο της αντίστοιχης πρωτότυπης που βρίσκεται στη Μονή Δοχειαρίου του Αγίου Όρους και επίσης της θαυματουργής εικόνας του Ταξιάρχη Μιχαήλ (16ου αιώνα).

Στον αυλόγυρο του Ναού δεσπόζει το άγαλμα του Οικουμενικού Πατριάρχη Ιωακείμ Γ’ του Μεγαλοπρεπούς, η «φιάλη», για τον αγιασμό των υδάτων, η κρήνη, τα αγαλματίδια και λουλούδια, πολλά λουλούδια!!!

Η κεντρική εκκλησία

Γυρίζουμε πίσω από τον κεντρικό δρόμο προς την πλατεία. Είναι 5.30 το απόγευμα Μαΐου και τα καφενεία γεμάτα με κόσμο, πιτσιρίκια που παίζουν στην πλατεία και στην παιδική χαρά πιο κάτω.

Μαμάδες με τα μωρά στα καροτσάκια, νεαροί στα καφέ, κίνηση στα σοκάκια… επαληθεύει αυτό που προείπα: χωριό ζωντανό!

Δίπλα στην παιδική χαρά το παλιό δημοτικό σχολείο (1871) που, ευτυχώς, η αίγλη του διατηρείται επαρκώς φιλοξενώντας τον Πολιτιστικό Σύλλογο και μάλιστα σήμερα Τετάρτη είχαν και πρόβα!   

Πήραμε το αυτοκίνητό μας για να επισκεφτούμε άλλα τρία σημεία-αξιοθέατα- του χωριού κατά την προτροπή του φίλου μας του Λάκη αλλά και της αγαπημένης φίλης και συναδέλφου Μαρίας, που έχουν καταγωγή από δω.

Πρώτο σημείο ενδιαφέροντος ο Άγιος Φανούριος (εσείς μπορείτε αν έχετε χρόνο να κάνετε τη διαδρομή με τα πόδια).

Ένα μικρό, όμορφο και γραφικό εκκλησάκι που κάθε χρόνο στη μνήμη του Αγίου (27 Αυγούστου) στήνεται μεγάλη γιορτή εδώ, με κουρμπάνι, χορευτικά κι όλα τα δέοντα!

Ο δρόμος είναι πιο πάνω από τον παιδότοπο InJoy Café-bar, όπου εσείς μπορείτε να κάνετε μία στάση για ένα σνακ, ένα παγωτό ή γλυκό, που σίγουρα θα ικανοποιήσει τα πιτσιρίκια σας αν τα έχετε μαζί.

Πολλά Σαββατοκύριακα οι ιδιοκτήτες οργανώνουν βραδιές με live μουσική! Πάρτε τις πληροφορίες σας και ανηφορίστε στο δρόμο για τον Άγιο Φανούριο. Εδώ είναι το «σύγχρονο» χωριό με οικίες μοντέρνας αρχιτεκτονικής. Ένα δεύτερο «Παλαιο»χώρι. 

Γυρίσαμε από τον ίδιο δρόμο και πήραμε το δρόμο για τη Μεγάλη Παναγία, σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες των φίλων μας, κάνοντας την πρώτη στάση, ακριβώς, μετά το γήπεδο.

Δυστυχώς η ενδυμασία μας δεν μας επέτρεψε να παρακολουθήσουμε τον Εσπερινό, αλλά τα μάτια μας και η ψυχή μας γέμισε και «δημιουργήσαμε» και λόγο για να ξανάρθουμε στο Παλιοχώρι.

Μοναστικός οίκος Υπεραγίας Θεοτόκου η «Χαρά των θλιβομένων»!

Ο ορισμός της γαλήνης, ακριβώς πλάι και δεξιά του δρόμου. Λουλούδια ατελείωτα, χρώματα μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής, λευκά παγώνια… μεγάλη ευλογία για το χωριό η ανδρική Μονή, που ιδρύθηκε το 1999! Η Μονή πανηγυρίζει, με όλα τα δέοντα, στις 5 Ιουλίου, ημέρα μνήμης του Αγίου Αθανασίου του Αθωνίτου, που το παλιό ιστορικό παρεκκλήσι καταστράφηκε με το σεισμό της Ιερισσού το 1932 ολοσχερώς!

Το καινούριο βρίσκεται στον αυλόγυρο του Μοναστικού οίκου και εκεί γίνεται και το κουρμπάνι στη μνήμη του Αγίου.

Η Χαρά των Θλιβομένων

Συνεχίζοντας στον κεντρικό δρόμο, λίγο πιο κάτω οι πινακίδες γράφουν: Μεσοβυζαντινό κάστρο Νέπωσι.

Το Καστέλλι, το κάστρο στην περιοχή Νέπωσι, κτισμένο τον 5ο μ.Χ., με τείχος 1000 μ. μήκος και 4-5 μέτρων ύψος, σε θέση κατοικημένη σύμφωνα με την αρχαιολογική σκαπάνη από το 1000 π.Χ.

Δύσκολος ο δρόμος για χαμηλό όχημα και αρκετό περπάτημα, ώστε αποτέλεσε ανασταλτικό παράγοντα για την επίσκεψή μας ως εκεί.

Οργανώνονται περιπατητικές διαδρομές με ντόπιους οδηγούς(γύρω στα 5 χλμ. διαδρομής), οπότε ρωτήστε στο χωριό να σας κατατοπίσουν.

Κάναμε μια στάση όμως στα Δεντρόσπιτα! Αγραμάδα (Agramada)= χρυσαφένια πέτρα, ένα υπέροχο ξενοδοχείο στον ίδιο δρόμο προς τη Μεγάλη Παναγία δεξιά, μέσα σ’ ένα φυσικό περιβάλλον μοναδικό!

Παρέχει όλες τις ανέσεις με πολυτέλεια, αλλά ο ιδιοκτήτης έχει δημιουργήσει στο χώρο και δεντρόσπιτα!

Οπότε μπορεί κάποιος να σκεφτεί το Παλαιοχώρι και σαν προορισμό, ακόμα και καλοκαιρινό, ζώντας στιγμές «Ταρζάν και Τζέιν», έχοντας ωραίες παραλίες στο μισάωρο το πολύ! 

Απέναντι είναι ο δρόμος για τις Σκουριές, αλλά η περιοχή φυλάσσεται, οπότε η επίσκεψη εδώ, μόνο κατόπιν ραντεβού φαντάζομαι.

Γυρίσαμε πάλι προς το χωριό και μία στάση για ένα καφεδάκι κρίθηκε απαραίτητη.

Δύο καφέ στη σειρά το Piatsas Place του Δημήτρη, ακριβώς δίπλα το Rockbar Diesel Sting του Κώστα και στη γωνία το Senso του Γιάννη. Η επιλογή μας δύσκολη γι’ αυτό «ρίξαμε ζάρι», όπως η Μαρίνα Σάττι στη Γιουροβίζιον!

Η συνέχεια είχε επίσκεψη στην παλιά εκκλησία των Ταξιαρχών, στα κοιμητήρια, στο λοφάκι.

Πήραμε τον κεντρικό δρόμο προς Νεοχώρι και ακριβώς απέναντι από το στενό της κεντρικής Εκκλησίας κατηφορίσαμε για να δούμε την πρώτη γέφυρα του ποταμού Χαβρία.

Φωτογραφίσαμε, απολαύσαμε το τοπίο και τραβήξαμε για το ακριβώς επόμενο στενό, ώστε να περπατήσουμε προς το λόφο και την παλιά εκκλησία.

Άκρως κατατοπιστική η Μαρία: «μπροστά σας θα ανεβείτε τα σκαλιά κι αν είστε με το αυτοκίνητο θα στρίψετε αριστερά και θα παρκάρετε πάνω, ακριβώς εκεί που είναι του Χαλκού το Αλώνι!».

Ένα πλακόστρωτο αλωνάκι (πίστα), όπου την τρίτη μέρα του Πάσχα λαμβάνει χώρα εδώ το έθιμο, παρόμοιο με το μαύρο Αλώνι της Ιερισσού, προς ανάμνηση και τιμή στους Παλαιοχωρινούς που σφαγιάστηκαν από τους Τούρκους κατά τον ξεσηκωμό του 1821 κλείνοντας την πομπή με τον καγκιλευτό χορό: «Του χαρκού τ’ Αλών’».

Η εκκλησία έχει όλα τα χαρακτηριστικά των ναών της Τουρκοκρατίας: χαμηλή με έλλειψη παραθύρων και λιτή σε εμφάνιση. Στην κόγχη της εισόδου η μορφή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Όμορφη η θέα από δω κατεβαίνοντας πίσω για το χωριό.

Οι κόκκινες κεραμοσκεπές αριστερά σας, το δάσος απέναντι, νερά που κελαρύζουν και πράσινο, πολύ πράσινο!!!

Η παλιά εκκλησία των Ταξιαρχών

Στο Παλαιοχώρι γίνονται πολλές εκδηλώσεις, αφού οι Σύλλογοι είναι δραστήριοι το ίδιο και η χορωδία ξεχωρίζοντας την Τσιγαριδογιορτή.

Μια παράδοση χρόνων που αναβιώνει τις μέρες των Χριστουγέννων στην κεντρική πλατεία.

Χορευτικά συγκροτήματα, κάλαντα, ζωντανή μουσική, χορός, πολύς χορός και απίστευτες χοιρινές τσιγαρίδες που ψήνονται στα καζάνια μπροστά στο παλιό Δημοτικό Σχολείο και μοιράζονται απλόχερα στον κόσμο!

Μοναδική εμπειρία.

…Με συνεπήρε τόσο πολύ η μονοήμερη αυτή απόδραση στο ορεινό χωριό του Δήμου Αριστοτέλη που άφησα για το τέλος τον «Πρόλογο», που συνηθίζω να κάνω πριν την κάθε περιήγηση-ξενάγηση- σε κάθε χωριό.

Σας αποχαιρετώ λοιπόν κάπου εδώ με τα απαραίτητα «εγκυκλοπαιδικά» στοιχεία για το όμορφο αυτό χωριό με τους φιλόξενους κατοίκους, οι οποίοι ως επί το πλείστον εργάζονται στα Μεταλλεία

Η Υφαντική τέχνη είναι επίσης πολύ διαδεδομένη εδώ και τα υφαντά των άξιων γυναικών κατέχουν ξεχωριστή θέση μαζί μ’ αυτά της Αρναίας.

Λίγοι έχουν μείνει να καλλιεργούν τη γη και ελάχιστοι κτηνοτρόφοι. Βέβαια ο Λάκης μου υποσχέθηκε ότι θα μου φυλάξει λίγα από τα κίτρινα φασολάκια του, αφού πλέον τα φασόλια και οι πατάτες που καλλιεργούν στο Παλαιοχώρι είναι μόνο για εσωτερική κατανάλωση.

Τι τα κάνει πιο νόστιμα;

1. η ευλογία της εικόνας της Παναγίας της Χαράς των θλιβομένων, η οποία κάθε χρόνο της Ζωοδόχου Πηγής (κινητή γιορτή, την Παρασκευή της Διακαινησίμου Εβδομάδας) λιτανεύεται, αγιάζονται τα ύδατα και ευλογούνται οι κήποι.

2. η ευλογία του Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης, αφού στις 21 Μαΐου είναι η σπορά τους

3. το χώμα και περισσότερο…

4. η υγρασία που έχει εδώ το κλίμα. Τα βράδια χρειάζεσαι ζακέτα, ακόμα και το κατακαλόκαιρο κι αυτό είναι σαν το βούτυρο στο μέλι, για τις συγκεκριμένες καλλιέργειες. Τάδε έφη ο Λάκης, αλλά και οι γραφές!

1300 κάτοικοι σήμερα, 560 μέτρα το υψόμετρο, μέσα σ’ ένα δάσος οξιάς, καστανιάς, καρυδιάς και πλατανιών, ο Χαβρίας κάνει την βλάστηση να οργιάζει και επίσης το χωριό αποτελεί οδικό κόμβο: 3 χιλιόμετρα μετά την Αρναία, 3,5 χλμ. από το Νεοχώρι και 5 χλμ. από την Μεγάλη Παναγία.

Ο δρόμος για το Περιβόλι της Παναγίας περνάει από δω, οπότε νομίζω ότι μία στάση σ’ αυτόν τον τόπο αξίζει πραγματικά… όπως αξίζει και μία ολιγοήμερη διαμονή εδώ (το παλιό ξενοδοχείο Park ανακαινίζεται, αλλά υπάρχει και η Αγραμάδα που προείπα) για να γνωρίσετε όλον τον ορεινό όγκο της Βόρειας Χαλκιδικής μας! Καλή επίσκεψη – διαμονή – στο όμορφο Παλαιοχώρι μας!

Gallery

Χρήσιμα τηλέφωνα

Τοπική Κοινότητα Παλαιοχωρίου: 2372041209

Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών: 2372041604

Κέντρο Υγείας: 2372350000

Κάθε φορά που θα γίνεται κόκκινο το κουμπί του κάθε χωριού και θα είναι έτοιμο για περιήγηση! Πατήστε το και καλό σας ταξίδι…