Πλανά

ΠΛΑΝΑ

Καλωσορίσατε στο δήμο Πολυγύρου! Έδρα του δήμου ορίστηκε ο Πολύγυρος, που είναι και η πρωτεύουσα του νομού Χαλκιδικής. Η έκταση του νέου Καλλικρατικού δήμου είναι 951,97 τ.μ. χλμ. και ο πληθυσμός του 23.000 κάτοικοι. Τα χωριά και οι οικισμοί του δήμου είναι 26.

+17
°
C
+17°
+13°
Kalyves Polygyrou
Τετάρτη, 20
Πρόγνωση για 7 μέρες
plana-16

Κάτοικοι φιλόξενοι, νοικοκυραίοι (το βλέπεις από τα σπίτια και τις αυλές τους) ζωντανοί και θρησκευόμενοι (όλα τα ξωκλήσια τους τα λειτουργούν και είναι ουκ ολίγα: Άγιος Ελευθέριος, Αγία Φωτεινή και Φωτίδα, Αγία Βαρβάρα, Άγιος Αθανάσιος, Αγία Κυριακή…). Άνθρωποι γλεντζέδες και έξω καρδιά, που όσοι έφυγαν από το χωριό φρόντισαν να «αναστήσουν» τα πατρικά τους και να χτίσουν κι άλλα, έχοντάς τα ως εξοχικά.

Η κυρία Άννα, που τυχαίνει να ζει στον Πολύγυρο και να ήταν η σπιτονοικοκυρά μου σε παλαιότερους χρόνους εδώ, μου είπε τα άπαντα για το αγαπημένο της χωριό. Μου δήλωσε επίσης ότι δύσκολα βρίσκει κάποιος ν’ αγοράσει οικόπεδο στην Πλανά για να χτίσει, γιατί πολύ απλά οι άνθρωποι είναι νοικοκύρηδες και δύσκολα πουλάνε τη «γη» τους!

Άνθρωποι του μόχθου, που ενώθηκαν από τριγύρω, γιατί ήξεραν οι παλιοί ότι το γεωγραφικό σημείο της Πλανάς είναι ιδανικό: το μικροκλίμα, του χωριού των 130μ. υψομέτρου, είναι υγιεινό και παρόλο που δίπλα του περνάνε τρία ποτάμια, η απόγειος αύρα (απόι στη ντοπιολαλιά) διώχνει μακριά υγρασία και κουνούπια! Έτσι διάλεξαν αυτό το σημείο της εύφορης πεδιάδας να χτίσουν κι εκεί που έμεναν διάσπαρτοι σε κοντινές περιοχές, να ενωθούν σε οικισμό και να αποτελέσουν πια οργανωμένη κοινότητα! Χτίσανε τον Άη Γιώργη τους να προστατεύει το χωριό και κάθε χρόνο τιμούν τη μνήμη του και λιτανεύουν την εικόνα του σε όλο το χωριό!

Η Πλανά ανήκει πλέον διοικητικά στον Δήμο Πολυγύρου, απέχει 22 χιλιόμετρα από την έδρα του Δήμου και σήμερα αποτελεί οδικό κόμβο που ενώνει τη Βόρεια με τη Νότια Χαλκιδική! Απέχει μόνο 6 χιλιόμετρα από το Μεταγγίτσι, 8χλμ. από τα Πυργαδίκια, 10χλμ. από τη Μεγάλη Παναγία, 22χλμ. από την Ιερισσό και 14 από τα Βράσταμα! Αυξημένη η κίνηση στο χωριό, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, που οι επισκέπτες του Αγίου Όρους και της Αμμουλιανής είναι πάμπολλοι! Είναι ένας όμορφος προορισμός για μία ημερήσια εκδρομή, ένα χωριό μέσα στο πράσινο, που έχει να προσφέρει τα πάντα στον επισκέπτη του!

Πάμε μια βόλτα λοιπόν στο χωριό των 200 κατοίκων της Πλανάς! Πάμε να σας πλανέψω κι εγώ με την ομορφιά του μικρού αυτού χωριού:

Κέντρο αναφοράς η «πουρνάρα»!  Ένα πανύψηλο, υπεραιωνόβιο πουρνάρι, πάνω στον κεντρικό δρόμο και απέναντι από το παλιό Δημοτικό Σχολείο (που σήμερα λειτουργεί ως κλιμάκιο της Πυροσβεστικής τους καλοκαιρινούς μήνες). Εκεί παλιότερα οι ντόπιοι δροσίζονταν στη σκιά του, τα παιδιά απολάμβαναν το παιχνίδι κάτω από τα κλαδιά του και εκεί γινόταν και ο χορός, όπως μαρτυρεί η κυρία Άννα, αλλά και η κόρης της, η Χάιδω, διατηρεί μνήμες από το χοροστάσι!

Αφήστε το όχημά σας και ξεκινάμε.

Υπάρχει μία τριπλή διακλάδωση του δρόμου εδώ: το δεξί δρομάκι φτάνει γρηγορότερα στο Μεταγγίτσι και στην ακτή Σαλονικιού, το αριστερό βγάζει γρηγορότερα στον κεντρικό για Ιερισσό, Μ. Παναγία, Πυργαδίκια κοκ. Πάρτε αριστερά το δρόμο, που ανεβαίνει πλάι στο Δημοτικό Σχολείο, κάντε μία μικρή γύρα στο χωριό και ανάψτε το κεράκι σας, δεξιά, στον Άγιο Γεώργιο, αν είναι ανοικτή η εκκλησία. Αν βρεθείτε εδώ τις μέρες του Πάσχα, η κατάνυξη περισσεύει…

Επιστρέψτε στην «πουρνάρα» και ρωτήστε απέναντι στο μαγαζάκι, που πουλάει τα πάντα: γλυκά, άρτο, όλα τα είδη τροφίμων κι όχι μόνο, όπως και υπέροχη μαναβική. Στην Πλανά οι πατάτες, τα μήλα και τα καρπούζια, συνήθως, είναι ντόπια και η σύσταση του χώματος της εύφορης κοιλάδας τα κάνει πεντανόστιμα! (Καρπούζια θα βρείτε να πουλάνε και στις αυλές τους οι ντόπιοι, κατά το μήνα Αύγουστο, είναι από τα καλύτερα που έχετε φάει…).

Υπάρχει μία ωραία διαδρομή, ρωτήστε στο μαγαζάκι για λεπτομέρειες, που οδηγεί στους απέναντι λόφους, τον Μαρμαρά και τον Αξαντά, που σαν άλλος Όλυμπος και Κίσσαβος κρύβουν μεγάλη ιστορία και πολλά μυστικά… Κάπου εκεί βρισκόταν η Άσσα στην αρχαιότητα, μία από τις μεγαλύτερες τότε πόλεις και κάπου εκεί, κοντά στη σπηλιά, είναι το «Ξινονέρι». Μία φυσική πηγή με όξινο νερό που οι ντόπιοι γεμίζουν δοχεία μ’ αυτό, αφού είναι ιδιαίτερα ευεργετικό για παθήσεις στομάχου και εντέρου, όπως λένε! Το «Ξιδονέρι», όπως το αποκαλούν αλλιώς! 

Σ’ αυτήν τη διαδρομή θα συναντήσετε και τη «Σμίξη», το μέρος όπου σμίγουν τα τρία ποτάμια: ο Χαβριάς, ο Πάπουρας ή Μηλιαδιανός και ο Φωτιδιανός! Ένα μέρος πανέμορφο 2-3 χιλιόμετρα έξω από το χωριό, αριστερά από τη γέφυρα του Χαβρία, στην παλιά επαρχιακή οδό Πλανών – Βραστάμων. Ένα μέρος που επισκέφτηκα πριν χρόνια κι έχω ακόμα τις εικόνες αποτυπωμένες στη μνήμη μου… 

Οπωσδήποτε όμως, ακόμα κι αν δεν το έχετε με τις διαδρομές,θα πάτε ως το ξωκκλήσι της Αγίας Φωτεινής και Φωτίδας! Ναι, σας το επιβάλλω, έστω και με το αυτοκίνητό σας. Λίγο έξω από το χωριό, χτισμένο από το 1865, όπως μαρτυρεί και η επιγραφή του, ακριβώς δίπλα από τον Φωτιδιανό ποταμό στέκει αγέρωχο το ξωκκλήσι και περιμένει να λειτουργηθεί. Οι δύο κατά σάρκα αδελφές Φωτεινή και Φωτίδα γιορτάζουν στις 26 Φεβρουαρίου, αλλά εδώ πανηγυρίζουν στις 19 και 20 Αυγούστου. Στήνεται πανηγύρι με τα όλα του αποβραδίς, με ορχήστρες, «πραματειές», σουβλάκια και όλα τα δέοντα, μετά την αρτοκλασία εννοείται. Την επόμενη το κουρμπάνι που ακολουθεί, μετά τη θεία λειτουργία, σ’ αυτήν την υπέροχη φύση, είναι μοναδικό.

Το κελάρυσμα του ποταμού, η μικρή λιμνούλα που σχηματίζει, τα κελαηδήματα των πουλιών, η φύση που οργιάζει, ο τεράστιος αύλειος χώρος της εκκλησίας κάνουν το σκηνικό μοναδικό. Ιδανικός χώρος για πικνικ και αν έχετε και τους μικρούς σας φίλους μαζί δύσκολα θα αφήσουν το παιχνίδι για να φύγουν από εδώ. 

Επιστροφή στο χωριό τώρα κι επειδή σίγουρα θα πεινάτε σαν λύκοι, η μοναδική ταβέρνα στο χωριό, είναι όντως μοναδική! Τέλεια κρέατα κι όχι μόνο, όπως επίσης και τέλειο το ρεβανί κέρασμα, όπως ομολογεί η γλυκιά μου κ. Άννα. Τις Κυριακές του καλοκαιριού δύσκολα θα βρείτε τραπέζι, γι’ αυτό φροντίστε το έγκαιρα…

Κοντά στην Πλανά υπάρχει κι ο μικρός οικισμός του Αγίου Προδρόμου. Πολύ παλιά 3-4 οικογένειες, κυρίως βοσκών και αγροτών, είχαν εδώ τα αγροτόσπιτά τους. Αργότερα το μέρος πήρε πνοή, χτίσαν την εκκλησία τους και κάποιοι ξαναγύρισαν και μένουν πλέον μόνιμα. Περίπου 30 κάτοικοι, 5 χιλιόμετρα βόρεια από τα Πυργαδίκια, ακριβώς δίπλα στην επαρχιακή οδό Πολυγύρου – Ιερισσού, ο επισκέπτης θα κάνει την στάση του. Εδώ το πανηγύρι που στήνεται στη μνήμη του Τίμιου Προδρόμου 29 Αυγούστου είναι «οικογενειακό» και μοναδικό. Ορόσημο για τους Πλανιώτες αλλά και τους κατοίκους των γύρω χωριών, που το τιμούν δεόντως!

Ελπίζω να σας έπεισα για τα «καλούδια» αυτού του τόπου και να βάλετε στο πρόγραμμά σας την επίσκεψή σας ως εδώ. Εγώ σας χαιρετώ, γιατί κάτι μου έκανε εκείνο το ρεβανί που έμαθα ότι κερνάνε στο ταβερνάκι… 

Gallery